Ontstaan van het landschap onder invloed van de Waddenzee
Nu ligt Warffum 6 kilometer van de zeedijk af. Vroeger lag Warffum echter nog direct aan de kust op een kwelderwal. De toenmalige bewoners, boeren, beschermden zich tegen de Waddenzee door een heuvel op te werpen, een wierde. Door de verbinding van een aantal wierden aan elkaar ontstond het dorp Warffum, qua omvang de grootste wierde van Nederland (ca. 12 ha.). Hier ligt de historische kern van Warffum, tegenwoordig is een beschermd dorpsgezicht.
Warffum werd schriftelijk voor het eerst genoemd in de levensbeschrijving van de missionaris Liudger (744-809). In de Middeleeuwen lag ten zuidoosten van Warffum een groot klooster, het Johannieter klooster. In de loop der tijd werd kregen bewoners meer grip op het landschap. Zo kanaliseerden zij natuurlijke waterlopen, bijvoorbeeld het Warffumermaar, dat vanaf 1664 de waterwegverbinding werd voor het trekschuitvervoer naar Warffum.
Rond 1200 na Chr. werden de eerste dijken aangelegd, vanaf 1700 kwamen er meer. Zo kon ten noorden van Warffum steeds meer gebied worden ingepolderd, zeer vruchtbaar weiland voor uiteenlopende gewassen.
De Zuiderhorn
Zuiderhorn is de naam van de streek, zo u wilt polder, ten zuiden van het pittoreske wierdendorp Warffum. Het gebied kenmerkt zich door oude waterlopen en (monumentale) boerderijen. Aan het Warffumermaar heeft ooit een imposante Groninger borg gestaan: de Warffumborg.
* Foto's afkomstig uit beeldbank Groningen